برترین کاربران هفتگی این مقاله

از ۱۳۹۷/۱۰/۲۹ تا ۱۳۹۷/۱۱/۰۵

مقالات مرتبط
اخبار مرتبط
آمار مقاله
  • بازدید کل ۳۴۰
  • بازدید این ماه ۳۲
  • بازدید امروز ۱
آمار آزمون مقاله
  • کل شرکت کنندگان ۲۱
  • قبول شدگان ۱۴
  • شرکت کنندگان یکتا ۱۶
  • میانگین درصد شرکت کنندگان ۶۵
واژه نامه فناوری نانو

نانو

nano

پيشوندي به معناي يک بيليونم يا (000،000،000،1/1). در متون فناوري‌نانو، معمولا براي مشخص کردن يک واحد اندازه‌گيري برابر با 10 به توان منفي 9 متر استفاده مي‌شود.

سطح مقاله

پیشرفته 2

نویسندگان
کلمات کلیدی
امتیاز کاربران

نانومواد مهندسی‌شده و گیاهان: سمیّت گیاهی و بیوترانسفورماسیون (2)

برهم‌کنش (interaction) بین نانومواد مهندسی‌شده و گیاهان حائز اهمیت است؛ چرا که گیاهان با آب، خاک و اتمسفر تماس مستقیم دارند و مسیر بالقوّۀ مواجهۀ گونه‌های عالی‌تر با این نانومواد از طریق زنجیرۀ غذایی است که گیاهان حلقۀ اصلی و منبع آن را تشکیل می‌دهند. اکثر مطالعاتی که در مورد سمیّت نانومواد صورت گرفته است در خصوص اثر آن‌ها بر سلول‌های انسانی و حیوانی است، با این‌حال توجه اندکی به اثر آن‌ها بر گیاهان معطوف شده است و این در حالی است که گیاهان بزرگ‌ترین رابط بین محیط‌زیست و زیست‌کره هستئد. هدف دو مقاله سمیّت گیاهی و بیوترانسفورماسیون، ارتقا درک ما در خصوص برخی اثرات متقابل نانومواد مهندسی‌شده با گیاهان ازجمله سمیّت آن‌ها برای گیاه و بیوترانسفورماسیون یا تغییر شکل زیستی نانومواد در سیستم گیاهی است. سازوکارهای مربوط به سمیّت نانومواد برای گیاه و دسترسی زیستی به نانومواد هنوز به‌خوبی درک نشده‌اند. واضح است که در این شرایط، ارزیابی‌های بیشتری در خصوص برهم‌کنش نانومواد و گیاهان و همچنین ایجاد روش‌های جدید برای مشخصه‌یابی نانومواد در شرایط درون‌تنی (in vivo) لازم است تا بتوان از فناوری نانو به‌صورت پایدار بهره‌برداری کرد.

1- بیوترانسفورماسیون نانومواد در گیاهان

نانومواد به‌واسطه خصوصیات فیزیکوشیمیایی منحصربه‌فرد خود در مقایسه با توده مواد، شدیداً واکنش‌پذیر و پویا هستند. در سامانه‌های زیستی و زیست‌محیطی، نانومواد به‌طور اجتناب‌ناپذیری با ترکیبات زیست‌شناختی و طبیعی برهم‌کنش می‌دهند و دچار تغییرات فیزیکوشیمیایی همچون پوشش‌دار شدن اتفاقی توسط مواد آلی طبیعی و زیست‌مولکول‌ها، انحلال و واکنش‌های احیا می‌شوند [20]. معمولاً، نانوذرات مبتنی بر فلز همچون CuO، ZnO و Ag ممکن است از طریق واکنش با مواد آلی یا غیرآلی (مثل سولفید و فسفات) که به‌فراوانی در محیط‌زیست و موجودات زنده وجود دارند، دچار انحلال، آزادسازی یون و تغییر شکل شیمیایی شوند [21 و 22]. نانومواد همچنین ممکن است به‌طور فیزیکی با یون‌های معدنی، مولکول‌های زیستی و مواد آلی طبیعی واکنش دهند که این امر منجر به کاهش تجمع و تغییر خصوصیات شیمی سطحی آن‌ها می‌شود. در نتیجه، رفتار، سرنوشت و سمیّت نانومواد بیشتر توسط این فرایندها تعدیل و حتّی تعیین می‌شود تا خود نانوذرات تولید شده؛ بنابراین، سازوکارها و میزان این ترانسفورماسیون‌ها برای درک صحیح و پیش‌بینی خطرات احتمالی نانومواد برای سلامت بشر و محیط‌زیست، حائز اهمیت است (شکل 1). با این‌حال، تا به امروز اکثر مطالعات صورت‌گرفته در خصوص سمیّت نانوذرات بر روی سرنوشت، توزیع و سمیّت نانوذرات دست‌نخورده یا ترانسفورم‌نشده متمرکز بوده است. اطلاعات ما در خصوص نوع، نرخ و میزان ترانسفورماسیون نانومواد در محیط‌زیست و سامانه‌های زیستی و همچنین اثر این تغییر بر رفتار و سمیّت آن‌ها هنوز تا حد زیادی مبهم باقی مانده است.

 

filereader.php?p1=main_1534b76d325a8f591

شکل 1- جذب، جابه‌جایی و مسیر بیوترانسفورماسیون نانوذرات مختلف در یک سیستم گیاهی: گیاهی که جذب انتخابی و انتقال نانوذرات را نشان می‌دهد (A)؛ مقطع عرضی در ناحیۀ جذب ریشه (B) نشان‌دهنده اثرات متقابل (برهم‌کنش) متفاوت نانوذرات در مواجهۀ گیاه با آن‌ها [22].

 

مطالعات صورت‌گرفته بر روی جنبه سمیّت گیاهی نانومواد حدود یک دهه قدمت دارد، در حالی‌که هیچ تحقیقی در خصوص بیوترانسفورماسیون گیاهی نانومواد تا همین یکی دو سال اخیر انجام نشده بود. لوپز-مورنو (Lopez-Moreno) و همکاران گزارش کردند که نانوذرات nZnO به شکل +Zn2 به شکل نیتریت یا استات روی در ریشه‌های سویا تغییر می‌یابند، در حالی‌که nCeO2 بدون تغییر باقی ماند [17]. با این‌حال، برخی مطالعات نتایج ضدونقیضی در مورد این که nCeO2 در گیاهان می‌تواند تغییرشکل یابد، ارائه کرده‌اند [23]. در سامانه‌های گیاهی، نانومواد ممکن است دچار چندین نوع تغییرشکل به کمک ترکیبات گیاهی شوند. ریشه می‌تواند مقادیر بالایی از ترشحات همچون یون‌های معدنی، مواد آلی کوچک - مولکول (مثل فنول‌ها، آلدئیدها، اسیدهای آمینه و اسیدهای آلی) و پکتین با وزن مولکولی بالا (مثل پلی ساکاریدها و اسیدهای چرب) را تولید کند که یک ریز محیط اطراف ریشه به نام ”ریزوسفر“ تولید می‌کند [24]. به‌ خوبی معلوم شده است که ترشحات ریشه در ریزوسفر نقش مهمی در تعیین رفتار و سمیّت فلزات سنگین دارند. برای مثال، اسیدهای آلی و پکتین در ترشحات ریشه ممکن است با فلزات سنگین همچون +Pb2+، Cu2+، Cd2 و غیره تولید کلات‌های پایدار کنند و بدین صورت جذب آن‌ها را در ریشه محدود کنند [25]. نانومواد نیز ممکن است بر اثر برهم‌کنش با ترشحات ریشه دچار چنین تغییر شکل فیزیکوشیمیایی شوند؛ چون در اکثر موارد، نانومواد تماس مستقیم با ریشه دارند. این نوع تغییر شکل‌ها بر سرنوشت نهایی و سمیّت نانومواد برای گیاهان اثر می‌گذارند.

مطالعات زیادی در مورد بیوترانسفورماسیون نانومواد اکسیدهای نادر کره زمین انجام شده و نقش مهم ترشحات ریشه در بیوترانسفورماسیون مشخص شده است. به‌عنوان مثال، در یک مطالعه مقدار زیادی از خوشه‌های شبه‌سوزن فسفات لانتانیوم (LaPO4) در نواحی بین‌سلولی (شکل 2) و همچنین واکوئل‌ها و سیتوپلاسم ریشه خیار تحت تیمار پنج روزه La2O3 مشاهده شد که نشان از تغییر شکل معنی‌دار نانوذرات در گیاهان بود.

اکثر نانومواد به‌راحتی بر روی سطح ریشه جذب و توده‌ای می‌شوند. این تغییر شکل فیزیکی موجب محدود شدن جذب نانومواد توسط ریشه و جابه‌جایی بعدی آن‌ها می‌شود. امّا از طرف دیگر، جذب نانومواد بر روی سطح ریشه باعث تماس مستقیم آن‌ها با ترشحات ریشه می‌شود و لذا احتمال تغییر شکل آن‌ها را افزایش می‌دهد. انحلال نانومواد مبتنی بر فلز، معمول‌ترین فرایند تغییر شکلی است که رفتار و سرنوشت این نوع از نانومواد را در گیاهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای مثال، بیوترانسفورماسیون nZnO در مطالعات زیادی بررسی شده است. تمام مطالعات مزبور با استفاده از فنون مبتنی بر سینکروترون (Synchrotron-based techniques) (XANES) نشان دادند که نانوذرات اکسید روی به شکل دست‌نخورده در گیاهان جذب و درونی‌سازی نمی‌شود و اکثراً به‌شکل Zn(II) مثل سیترات روی در سویا، فسفات روی در گندم کشت شده در شن و سیترات، هستیدین و فیتات روی در لوبیای چشم‌بلبلی کشت‌شده در خاک حضور دارند. حداقل بخشی از اثر سمی نانوذرات اکسید روی از یون‌های آزادشده +Zn2 ناشی می‌شود. اسیدهای آلی ترشح شده از ریشه گیاه با تشدید انحلال نانوذرات، نقش مهمی در بیوترانسفورماسیون گیاهی آن‌ها دارند.

 filereader.php?p1=main_979d472a84804b9f6شکل 2) تصاویر TEM از بخش‌های مختلف ریشه خیار تحت شرایط کنترل (a) و تیمارهای 5 روزه با غلظت‌های 2000 میلی‌گرم بر لیتر La2O3 (b) و 200 میلی‌گرم بر لیتر LaCl3·6H2O (c) بعد از جوانه‌زنی. CW: دیوارۀ سلولی، C: سیتوپلاسم، ML: لاملا میانی و IS: فضای بین‌سلولی هستند [19].

 

 filereader.php?p1=main_ca46c1b9512a7a831شکل 3) a و e تصاویر TEM از سلول‌های ریشه؛ b و f نقشه‌های عنصر سریم مربوط به نواحی مستطیلی در پنل‌های a و e که با نسبت eV 886 و 888 به دست آمده‌اند. مقادیر خط مقیاس تصاویر بر مبنای اندازه‌گیری‌های جذب اشعه ایکس و ضرایب جذب سریم (برحسب گرم بر سانتی‌متر مربع) برآورد شده‌اند. تراکم‌های سطحی محاسبه‌شده به‌ترتیب بین 5-10*1/1 تا 5-10*6/4 و 6-10*2/4 تا 5-10*2/8 گرم بر سانتی‌متر مربع هستند. c و g نقشه‌های کدگذاری‌شده رنگی از اجزاء سریم در پنل‌های b و f هستند که با آنالیز پستی- بلندی STXM Ce M  به دست آمده‌اند. ترتیب میزان سریم به‌صورت سبز>قرمز>زرد است، رنگ آبی نشانگر عدم وجود سریم است. پنل‌های d و h به‌ترتیب طیف XAFS به دست آمده از پنل‌های c و g هستند. طیف سیاه بالایی مربوط به ترکیبات استاندارد است در حالی‌که طیف‌های رنگی پایینی مربوط به نمونه‌های ریشه هستند. خطوط نقطه‌چین قرمز عمودی بیانگر پیک‌های ویژۀ CePO4 و خطوط فاصله‌دار گویای پیک‌های nCeO2 هستند [28].

 

filereader.php?p1=main_3b8a614226a953a8c

شکل 4) طیف‌های XANES Ce LIIIedge (eV 5723) از ریشه، ساقه و برگ خیار تیمارشده با 2000 میلی‌گرم در لیتر نانوذرات CeO2 به مدت 21 روز. خطوط فاصله‌دار و خطوط نقطه‌چین عمودی به ترتیب نشان‌دهنده Ce(III) و Ce(IV) هستند [28].

 

اکسایش و کاهش، واکنش‌های مهمی هستند که معمولاً در سیستم‌های گیاه-خاک رخ می‌دهند. بسیاری از نانومواد دارای عناصر فلزی با قابلیت تغییرپذیری ظرفیت هستند که بر اثر برهم‌کنش با عوامل احیاکننده (کاهنده) در گیاهان می‌توانند دچار کاهش - ‌اکسایش و متعاقباً بیوترانسفورماسیون شوند.

مطالعات جامعی در مورد ترانسفورماسیون زیست‌محیطی نانوذرات نقره صورت گرفته است که در یک مقاله مروری خلاصه شده‌اند [20]. اما فقط یک مطالعه در مورد ترانسفورماسیون این نانوذرات در گیاهان انجام شده است [26] که نشان داد نانوذرات نقره به شکل Ag2S یا Ag2O در ریشه‌های Lolium multiflorum اکسید می‌شوند. وانگ و همکاران [13] مشاهده کردند که نانوذرات اکسید مس قادر به برگشت از ساقه به ریشه هستند و در جریان این جابه‌جایی تا اندازه‌ای احیا شده و به شکل Cu2S و Cu2O تغییر می‌کنند.

نانوذرات اکسید سریم از جمله بیشترین نانوذراتی است که ترانسفورماسیون آن‌ها در گیاهان مورد مطالعه قرار گرفته است. نانوذرات CeO2 به‌عنوان نانوذرات بسیار پایدار در محیط اطرافشان قلمداد می‌شوند و در مقایسه با سایر نانوذراتی که به‌راحتی حل شده و ناپایدار هستند (مثل ZnO، Ag و غیره) به‌عنوان نانوذره مدل مورد استفاده قرار می‌گیرند [27]. با این‌حال، ژانگ (Zhang) و همکاران [23 و 28] دریافتند که nCeO2 زیاد پایدار نیست و می‌تواند به گونه‌های Ce(III) احیا و تغییر شکل یابد. با استفاده از میکروسکوپ الکترونی عبوری معلوم شد که مقادیر زیادی از خوشه‌های شبه‌سوزنی (Needle-like clusters) در فضای بین‌سلولی و اپیدرمی سلول‌های ریشه خیار تحت تیمار 21 روزه با nCeO2 وجود دارند. آنالیزهای ترکیبی EDS نشان داد که این خوشه‌ها حاوی Ce و P با نسبت اتمی تقریبی 1:1 هستند و ممکن است به شکل CePO4 باشند. این فرضیه بعداً با آنالیزهای XANES و STXM که توزیع دوبعدی و شکل‌گیری خوشه‌ها را تهیه کردند، تأیید شد (شکل 3). مطالعات توده با XANES نشان داد که Ce عمدتاً به‌صورت CePO4 و CeO2 در ریشه‌ها وجود دارد، درحالی‌که در ساقه‌ها و برگ‌ها به‌صورت کربوکسیلات‌های Ce و CeO2 حضور دارد (شکل 4). ترکیب نتایج بالا و شبیه‌سازی‌های بعدی، سازوکار تغییر شکل و جابه‌جایی nCeO2 در خیار را تا حدی آشکار ساخت. CeO2 با کمک اسیدهای آلی و عوامل احیاکننده در ترشحات ریشه، یون‌های +Ce3 آزاد می‌کند که متعاقباً به CePO4 و کربوکسیلات‌های Ce تغییر شکل می‌یابند. بخشی از یون‌های آزاد شدۀ +Ce3 توسط فسفات‌ها که به‌فراوانی در محلول مواد غذایی و بافت‌های گیاهان یافت می‌شوند، بی حرکت می‌شوند. مابقی یون‌های Ce+3 از ریشه‌ها به ساقه منتقل می‌شود یا این که توسط ترکیبات کربوکسیل آوند چوبی به هنگام انتقال تثبیت می‌شوند. مطالعه مزبور به درک ما از رفتار نانومواد در گیاهان کمک شایانی کرد. مشخص کردن ترانسفورماسیون نانوذرات مبتنی بر فلز در گیاهان، مانند سایر انواع نانوذرات (مثل نانومواد پلیمری و نانومواد کربنی)، به علت پس‌زمینه بالای ماتریکس گیاهی و همچنین نبود روش‌های کارآمد آشکارسازی، مشکل است. علی‌رغم این که گزارشی در خصوص بیوترانسفورماسیون این نانومواد در گیاهان وجود ندارد، امّا این تغییر شکل بالقوّه را نبایستی نادیده گرفت. برخی مطالعات برون‌تنی امکان ترانسفورماسیون نانومواد کربنی را نشان داده‌اند. برای مثال، نانولوله‌های کربنی در حضور آنزیم پراکسیداز طبیعی از ترب کوهی دچار تجزیه می‌شوند [29]. اکسید گرافن نیز از طریق تنفس باکتریایی می‌تواند احیا شود [30].

 

2- نتیجه‌گیری و چشم‌اندازها

گیاهان عالی به آلاینده‌هایی همچون نانومواد مهندسی‌شده در سامانه گیاه-خاک ناشی از تخلیۀ تصادفی نانومواد در محیط یا کاربرد عامدانه نانوفناوری در کشاورزی و پالایش خاک حساس هستند. سمیّت گیاهی، تجمع و بزرگ‌سازی بالقوّه این نانومواد در زنجیرۀ غذایی منجر به بروز نگرانی‌هایی نه‌تنها در زمینه سیستم محیط‌زیست بلکه در زمینۀ سلامت انسان نیز شده است. اگرچه تلاش‌های بسیاری درخصوص درک سمیّت گیاهی نانوذرات صورت گرفته است، امّا درک ما از سازوکار سمیّت و ارتباط آن با خصوصیات فیزیکوشیمیایی نانوذرات هنوز ناچیز است. موارد مهمی که در تحقیقات آینده بایستی مدنظر قرار گیرند، عبارت‌اند از: 1) مطالعه جامع خصوصیات فیزیکوشیمیایی نانومواد، چراکه رفتار و سمیّت نانومواد شدیداً متأثر از خصوصیات فیزیکوشیمیایی آن‌ها از جمله اندازه، ریخت‌شناسی (morphology)، بار سطحی و ساختار کریستالی است. نتایج به دست آمده از آزمایشگاه‌های مختلف حتّی برای یک نوع نانوماده ممکن است متفاوت باشد. بنابراین مشخصه‌یابی دقیق و کامل نانومواد قبل از ارزیابی سمیّت آن‌ها پیش‌نیاز درک رفتار و سمیّت آنها در گیاهان است؛ 2) تحقیقات بیشتری در مورد بیوترانسفورماسیون نانومواد لازم است. نانومواد قادر به حفظ شکل شیمیایی اولیه خود به‌صورت کامل نیستند و اکثر آن‌ها در گیاهان به نوعی دستخوش ترانسفورماسیون می‌شوند. برای درک سازوکار سمیّت و رفتار نانومواد بایستی به این نکته که سمیّت آن‌ها ناشی از شکل دست‌نخورده یا گونه‌های تغییرشکل یافته آن‌هاست، توجه کرد؛ 3) نمی‌توان منکر این بود که مطالعات کوتاه‌مدت، روشی برای پی بردن به سازوکار سمیّت و رفتار نانومواد در گیاهان است، امّا اثر و حضور طولانی‌مدت نانومواد در گیاهان رشدیافته در زیستگاه‌های طبیعی بایستی ارزیابی شوند تا بتوانیم درک مناسبی از پاسخ گیاهان به حضور دائمی نانومواد و همچنین چرخۀ حیات نانومواد داشته باشیم.

 

منابـــع و مراجــــع

Judy, J.D., J.M. Unrine, and P.M. Bertsch; “Evidence for Biomagnification of Gold Nanoparticles within a Terrestrial Food Chain”, Environmental Science & Technology, Vol.45, I.2, p. 776-781, (2011).

Saleh TA; “Nanomaterials for Pharmaceuticals Determination”, Bioenergetics 5:226. doi:10.4172/2167-7662.1000226. (2016).

Canas, J.E., M. Long, S. Nations, R. Vadan, L. Dai, M. Luo, R. Ambikapathi, E.H. Lee, and D. Olszyk; “Effects of functionalized and nonfunctionalized single-walled carbon nanotubes on root elongation of select crop species”, Environmental Toxicology and Chemistry, Vol.27, I.9, p. 1922-1931, (2008)

Stampoulis, D., S.K. Sinha, and J.C. White; “Assay-Dependent Phytotoxicity of Nanoparticles to Plants”, Environmental Science & Technology, Vol.43, I.24, p. 9473-9479, (2009).

Liu, Q., Y. Zhao, Y. Wan, J. Zheng, X. Zhang, C. Wang, X. Fang, and J. Lin; “Study of the Inhibitory Effect of Water-Soluble Fullerenes on Plant Growth at the Cellular Level”, ACS Nano, Vol.4, I.10, p. 5743-5748, (2010)

Lin, S., J. Reppert, Q. Hu, J.S. Hudson, M.L. Reid, T.A. Ratnikova, A.M. Rao, H. Luo, and P.C. Ke; “Uptake, translocation, and transmission of carbon nanomaterials in rice plants”, Small, Vol.5, I.10, p. 1128-1132, (2009)

Liu, Q., X. Zhang, Y. Zhao, J. Lin, C. Shu, C. Wang, and X. Fang; “Fullerene-Induced Increase of Glycosyl Residue on Living Plant Cell Wall”, Environmental Science & Technology, Vol.47, I.13, p. 7490-7498, (2013)

Avanasi, R., W.A. Jackson, B. Sherwin, J.F. Mudge, and T.A. Anderson; “C60 Fullerene Soil Sorption, Biodegradation, and Plant Uptake”, Environmental Science & Technology, Vol.48, I.5, p. 2792-2797, (2014)

Begum, P., R. Ikhtiari, and B. Fugetsu; “Graphene phytotoxicity in the seedling stage of cabbage, tomato, red spinach, and lettuce”, Carbon, Vol.49, I.12, p. 3907-3919, (2011)

Miralles, P., T.L. Church, and A.T. Harris; “Toxicity, Uptake, and Translocation of Engineered Nanomaterials in Vascular plants”, Environmental Science & Technology, Vol.46, I.17, p. 9224-9239, (2012)

Anjum, N.A., N. Singh, M.K. Singh, I. Sayeed, A.C. Duarte, E. Pereira, and I. Ahmad; “Single-bilayer graphene oxide sheet impacts and underlying potential mechanism assessment in germinating faba bean (Vicia faba L.)”, Science of the Total Environment, Vol.472, p. 834-841, (2014)

Gao, F., C. Liu, C. Qu, L. Zheng, F. Yang, M. Su, and F. Hong; “Was improvement of spinach growth by nano-TiO2 treatment related to the changes of Rubisco activase?”, BioMetals, Vol.21, I.2, p. 211-217, (2008)

Ghosh, M., M. Bandyopadhyay, and A. Mukherjee; “Genotoxicity of titanium dioxide (TiO2) nanoparticles at two trophic levels: Plant and human lymphocytes”, Chemosphere, Vol.81, I.10, p. 1253-1262, (2010)

Wang, P., N.W. Menzies, E. Lombi, B.A. McKenna, B. Johannessen, C.J. Glover, P. Kappen, and P.M. Kopittke; “Fate of ZnO Nanoparticles in Soils and Cowpea (Vigna unguiculata)”, Environmental Science & Technology, Vol.47, I.23, p. 13822-13830, (2013)

Clément, L., C. Hurel, and N. Marmier; “Toxicity of TiO2 nanoparticles to cladocerans, algae, rotifers and plants – Effects of size and crystalline structure”, Chemosphere, Vol.90, I.3, p. 1083-1090, (2013)

López-Moreno, M.L., G. de la Rosa, J.Á. Hernández-Viezcas, H. Castillo-Michel, C.E. Botez, J.R. Peralta-Videa, and J.L. Gardea-Torresdey; “Evidence of the Differential Biotransformation and Genotoxicity of ZnO and CeO2 Nanoparticles on Soybean (Glycine max) Plants”, Environmental Science & Technology, Vol.44, I.19, p. 7315-7320, (2010)

López-Moreno, M.L., G. de la Rosa, J.A. Hernández-Viezcas, J.R. Peralta-Videa, and J.L. Gardea-Torresdey; “X-ray Absorption Spectroscopy (XAS) Corroboration of the Uptake and Storage of CeO2 Nanoparticles and Assessment of Their Differential Toxicity in Four Edible Plant Species”, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol.58, I.6, p. 3689-3693, (2010)

Priester, J.H., Y. Ge, R.E. Mielke, A.M. Horst, S.C. Moritz, K. Espinosa, J. Gelb, S.L. Walker, R.M. Nisbet, Y.-J. An, J.P. Schimel, R.G. Palmer, J.A. Hernandez-Viezcas, L. Zhao, J.L. Gardea-Torresdey, and P.A. Holden; “Soybean susceptibility to manufactured nanomaterials with evidence for food quality and soil fertility interruption”, Proceedings of the National Academy of Sciences, Vol.109, I.37, p. E2451–E2456, (2012)

Ma, Y., X. He, P. Zhang, Z. Zhang, Z. Guo, R. Tai, Z. Xu, L. Zhang, Y. Ding, Y. Zhao, and Z. Chai; “Phytotoxicity and biotransformation of La2O3 nanoparticles in a terrestrial plant cucumber (Cucumis sativus)”, Nanotoxicology, Vol.5, I.4, p. 743-753, (2011)

Levard, C., E.M. Hotze, G.V. Lowry, and G.E. Brown; “Environmental Transformations of Silver Nanoparticles: Impact on Stability and Toxicity”, Environmental Science & Technology, Vol.46, I.13, p. 6900-6914, (2012)

Dimkpa, C.O., J.E. McLean, D.E. Latta, E. Manangón, D.W. Britt, W.P. Johnson, M.I. Boyanov, and A.J. Anderson; “CuO and ZnO nanoparticles: phytotoxicity, metal speciation, and induction of oxidative stress in sand-grown wheat”, Journal of Nanoparticle Research, Vol.14, I.9, p. 1125, (2012)

Gardea-Torresdey, J.L., C.M. Rico, and J.C. White; “Trophic Transfer, Transformation, and Impact of Engineered Nanomaterials in Terrestrial Environments”, Environmental Science & Technology, Vol.48, I.5, p. 2526-2540, (2014)

Zhang, P., Y. Ma, Z. Zhang, X. He, Y. Li, J. Zhang, L. Zheng, and Y. Zhao; “Species-specific toxicity of ceria nanoparticles to Lactuca plants”, Nanotoxicology, Vol.9, I.1, p. 1-8, (2015)

Bais, H.P., T.L. Weir, L.G. Perry, S. Gilroy, and J.M. Vivanco; “THE ROLE OF ROOT EXUDATES IN RHIZOSPHERE INTERACTIONS WITH PLANTS AND OTHER ORGANISMS”, Annual Review of Plant Biology, Vol.57, I.1, p. 233-266, (2006)

Morel, J.L., M. Mench, and A. Guckert; “Measurement of Pb2+, Cu2+ and Cd2+ binding with mucilage exudates from maize (Zea mays L.) roots”, Biology and Fertility of Soils, Vol.2, I.1, p. 29-34, (1986)

Yin, L., Y. Cheng, B. Espinasse, B.P. Colman, M. Auffan, M. Wiesner, J. Rose, J. Liu, and E.S. Bernhardt; “More than the Ions: The Effects of Silver Nanoparticles on Lolium multiflorum”, Environmental Science & Technology, Vol.45, I.6, p. 2360-2367, (2011)

Gaiser, B.K., T.F. Fernandes, M. Jepson, J.R. Lead, C.R. Tyler, and V. Stone; “Assessing exposure, uptake and toxicity of silver and cerium dioxide nanoparticles from contaminated environments”, Environmental Health, Vol.8, I.1, p. S2, (2009)

Zhang P, Ma Y, Zhang Z; “Biotransformation of ceria nanoparticles in cucumber plants”, ACS Nano 6:9943–9950. (2012)

Allen, B.L., P.D. Kichambare, P. Gou, I.I. Vlasova, A.A. Kapralov, N. Konduru, V.E. Kagan, and A. Star; “Biodegradation of Single-Walled Carbon Nanotubes through Enzymatic Catalysis”, Nano Letters, Vol.8, I.11, p. 3899-3903, (2008)

Salas, E.C., Z. Sun, A. Lüttge, and J.M. Tour; “Reduction of Graphene Oxide via Bacterial Respiration”, ACS Nano, Vol.4, I.8, p. 4852-4856, (2010)